Gwerz Gaidig ar Goaz
anonyme
Originale | Traduzione italiana di Riccardo Venturi |
GWERZ GAIDIG AR GOAZ | BALLATA DI MARGUERITE LE GOAZ |
I | I |
Mar peus c'hoant de gavet truez | Se aveste voglia di provar pietà |
Et dilun da Gastell nevez | lunedì a Châteauneuf |
Welfet kas deviñ ha leskiñ | vedreste mandare a bruciare al rogo |
Bravañ gwreg yaouank zo enni | una bella donna che si trova là. |
Welfet kas deviñ ha leskiñ | Vedreste mandare a bruciare al rogo |
Ar vaouez koantañ zo enni | una graziosa donna che si trova là; |
Ur vinorez seizh vloaz ganti (1) | c'è una bimba orfana di sette anni |
An holl a zo truez outi | e tutti hanno pietà di lei. |
Ar vinorez-mañ a lâre | Quella bambina orfana diceva: |
« Aotrou Senechal ma faeron | «Signor Siniscalco, mio padrino, |
Losket ma mamm baour alese | là stanno bruciando la mia povera mamma, |
Ha me rey en hi flas ennon. | fatelo a me al suo posto. |
N'eo ket arri c'hoazh ar c'hiz-se | Non è ancora tardi per tornare indietro, |
Ma varv an eil 'vit egile | per morire io al posto dell'altra, |
Aotrou Senechal ma faeron | signor Siniscalco, mio padrino, |
Reit d'am mamm baour remision. | fate la grazia alla mia povera mamma. |
Losket ma mamm baour alese | Là viene bruciata la mia povera mamma, |
Ha me rey deoc'h ma oll danvez | vi darei tutti quanti i miei beni, |
Ha me rey deoc'h ma oll danvez | vi darei tutti quanti i miei beni |
Hag a zo tri c'hant skoed leve | e una rendita di trecento scudi. |
- Ma bugel kaezh mar am c'heret | - Mia povera bambina, se io avessi voluto |
D'ar gêr bremañ-son a efet | farla tornare adesso qui, |
Peogwir a-benn tri deiz amañ | in capo di qua a tre giorni |
Ho mamm vo distro d'ar gêr-mañ » | la tua mamma sarebbe già tornata.» |
Ar bugel paour a lavare | La povera bambina diceva |
War hi c'hostez 'barzh 'n hi gwele: | chinata su un fianco dentro al suo letto: |
« Me garje ve arri an deiz | «Come vorrei che arrivasse il giorno |
Arrife ma mamm baour din-me » | che la mia povera mamma tornasse da me.» |
II | II |
Ma bugel paour ne ouelet ket | Mia povera bimba, non piangere |
Met ho mamm baour a zo devet | ma la tua povera mamma la stanno bruciando |
Itron Varia Gwerc'hez, ma mamm | Santa Maria Vergine, la mia mamma, |
Kriz eo ma c'halon ma ne rann | è terribile, il cuore mi si spezza. |
Maeronez kaezh mar em c'heret | Mia povera madrina, se vi piace, |
Ur roched din a rofeet | mi dareste una camicia da uomo |
Seizh vloaz zo ma zâd n'eus chañchet | da sette anni mio padre non se l'è cambiata, |
N'en eus chañchet hini ebet (2) | non se l'è mai cambiata. |
Ar bugel paour a lavare | La povera bambina diceva |
Ti douar hi dad pa'n arrie | quando suo padre arrivava a casa: |
« Ma zadig paour mar em c'heret | «Povero babbo mio, vorresti |
Ho tor din e tigorfeet | aprirmi la porta?» |
- Ma bugel kaezh et alese | - Mia povera bimba, vai via di qua, |
An avel a dro a gostez | o il vento ti porterà via... |
- Trey an a'el tu ma karo | - Voglio che il vento mi porti via, |
Me a garje be'añ marv | Vorrei essere morta. |
- Ma buget kaezh, din o leret | Mia povera bimba, me lo dici |
Perak karfac'h be'añ marvet ? | perché vorresti essere morta? |
- Balamour d'am mamm a zo devet | - Perché la mia mamma la stanno bruciando |
C'hwi ma zad gant al laour gleñved » (3) | e mio padre ha la malattia della lebbra.» |
An ti douar voe digoret | La porta della casa fu aperta |
Roched hi zad he deus chañchet | e suo padre si è cambiato la camicia. |
Bremañ aet ar bugel d'he gannañ | Ora la bimba è andata a lavarla |
Hi mamm de ga't Santez Anna | e sua mamma se l'è presa Sant'Anna. |
Kriz vije ar galon na ouelje | Duro sarebbe stato il cuore che non avesse pianto, |
Tal ar stank an neb a vije | chiunque fosse stato davanti allo stagno |
O weled ar c'hig hag ar gwad | avrebbe visto la carne e il sangue |
O koue'añ druz deus hi daouarn | caderle via giù dalle mani. |
Goude ma he devoe kannet | Dopo che tutto fu lavato |
D'an ti douar ee retornet | a casa lei è ritornata. |
Roched gleb d'hi zad deus gwisket | Ha rimesso al babbo la camicia bagnata |
Ha gant Doue voent pardonet | e saranno perdonati da Dio. |
Pae roched gleb d'hi zad gwisket | Quando ha messo al babbo la camicia bagnata |
O-daou diouzhtu a zo marvet | tutti e due sono morti all'istante. |
Doue da vo gant o ene | Dio accolga la loro anima |
Et int o-daou dirak Doué ! | e tutti e due vadano da Dio! |
(1) Ur vinorez, mot à mot : « une mineure », a, dans ce dialecte, le sens d'une orpheline qui n'a plus de mère.
(2) On ne trouvait personne pour laver la chemise d'un lépreux.
(3) Al laour gleñved : « la maladie de la lèpre » que l'on désigne aussi par laourez et lorgnez et, en Léon, par lovrez, lovrentez, de lovr, lor, « lépreux ». On trouve à Brest la rue du Poullic al lor, signifiant « le petit lavoir du lépreux ». On désignait aussi les lépreux sous le nom de kakouz, pluriel kakouzien, qu'il faut rapprocher du grec kakos.