אדעסאַ מאַמע

Pesach Burstein [Peysekh Burshteyn] / פסח בורשטיׅין

Originale	Version française – MAMA ODESSA (en 1933) – Marco Valdo M.I....
אדעסאַ מאַמע	MAMA ODESSA (en 1933)
[1] איך האָב געהערט פֿיל לידער זינגען גוטע,	J’ai entendu beaucoup de bonnes chansons,
מען זינגט זײ אַלע מיט גרױס אינטערעס.	Toutes chantées avec beaucoup de passion.
פֿון סלוצק, פֿון בעלז, פֿון זלוטכיב און פֿון ליטע,	Sur Slutsk, sur Belz, sur Tiatev et la Lituania.
נאָר נישט געהערט האָב איך פֿון מײַן אַדעס.	Je n’ai rien entendu sur mon Odessa.
װי קען מען גאָר פֿאַרגעסן אַזאַ שטאָט אַ שײנע,	Peut-on oublier une ville si belle que ça,
װוּ אױפֿגעװאַקסן בין איך, װוּ ׳ס איז דאָרט מײַן הײם.	Où vit ma patrie, où j’ai grandi.
׳ס איז אין דער גאַנצער װעלט אדעסאַ דאָ נאָר אײנע,	Dans le monde entier, il y a une seule Odessa,
דערמאָנען װעל איך אײַך אַצינד אין דעם.	Je veux vous le rappeler ici.
אַך אדעסאַ, מײַן אַדעסאַ טײַער ביסטו מיר,	Oh Odessa, mon Odessa, mon aimée,
װוּ איך גײ און װוּ איך גײ טראַכט טראַכט איך נאָר פֿון דיר.	Où je vais, où je suis, je ne pense qu’à toi.
דײַנע גאַסן, דײַנע מאַסן װוּ איך בין פֿאַרבראַכט,	Tes rues, tes foules, où ma vie est passée,
איך בענק נאָך דיר בײַ טאָג אױך בײַ בײַ נאַכט.	De jour, de nuit, j’ai nostalgie de toi.
דערמאָנט זיך נאָר דעם טאַלטשאָק און די טראַקטירן,	Je me souviens du marché et des boutiques,
און די טאַנצ־פּלאַצן מיט דעם מאַלאַדיאָזש,	Et des bals mirifiques
װוּ ׳ס פֿלעגן פּאָרעלעך דאָרטן ליבעס פֿירן,	Où les jeunes couples s’attachent,
און די שפּאַנאַ מיט די װאָנצעלעך דײַאָט	Et vont les voyous aux fausses moustaches.
קױם פֿלעגט אַ דאַמע טראָגן אַ פֿוטער פֿון קאַראַקול,	Et la dame au manteau en peau d’agneau,
מיטן קאַראַקול אין טעאַטער אַרײַנגײן.	Entrée au théâtre avec sa fourrure,
איז ביז זי פֿלעגט אַרױסקומען פֿון דעם טעאַטער,	Ressortie, sans son beau manteau,
איז אױף די פּלײצעס דער קאַראַקול נישט געװײן.	Ses épaules ont perdu leur parure.
אַך אדעסאַ, מײַן אַדעסאַ טײַער ביסטו מיר,	Oh Odessa, mon Odessa, mon aimée,
װוּ איך גײ און װוּ איך גײ טראַכט טראַכט איך נאָר פֿון דיר.	Où je vais, où je suis, je ne pense qu’à toi.
דײַנע גאַסן, דײַנע מאַסן װוּ איך בין פֿאַרבראַכט,	Tes rues, tes foules, où ma vie est passée,
איך בענק נאָך דיר בײַ טאָג אױך בײַ בײַ נאַכט.	De jour, de nuit, j’ai la nostalgie de toi.
מײַן מאַלדאַװאַנקע ווּו איך בין דערצױגן,	Ma Moldavanka où j’ai grandi,
װי האָט איר נאָך אין דער װעלט אַזאַ דימאַנט,	Est-il au monde pareil diamant encore ?
אױ דער פֿאַסאַד ער שטײט נאָך פֿאַר די אױגן,	Oh la Façade, devant mon œil encore épris,
און דער הורבאָטער פֿרעמדער שװאַרצער ים.	Et les vagues de l’étrange Mer noire.
אױף דער בולגַרסקע זײ איך זיך אַ בחור גײען,	Rue de Bulgarsk, je me revois garçon,
ער פֿירט אַ מײדל געאָרעמט, סעמעטשקעס ער קנאַכט,	Une fille au bras, à la main, les tournesols ;
גיט איר אַ קוש פֿאַרטיפֿט, אַז קײנער זאָל נישט זײען,	Personne ne doit voir le baiser que je vole.
און זינגט זיך צו אַ לידעלע צום טאַקט.	Je lui balançais ma chanson.
אױ יאַבלאָדקאַ, איך נעם מײַן שײנער ציפּע,	« Oh Jablodka, la belle Zipe est pour ma main,
דזשעלאַ מײַנע מאַמושקע, שטעל מיט איר אַ חופּה,	Djela, ma mère, installe-moi un baldaquin,
זײַט שע מיר גײט, די מאַמע, שטעל מיט איר אַ חופּה	Sois prête, Mère, installe-moi un baldaquin. »
אַך אדעסאַ, מײַן אַדעסאַ טײַער ביסטו מיר,	Oh Odessa, mon Odessa, mon aimée,
װוּ איך גײ און װוּ איך גײ טראַכט טראַכט איך נאָר פֿון דיר.	Où je vais, où je suis, je ne pense qu’à toi.
דײַנע גאַסן, דײַנע מאַסן װוּ איך בין פֿאַרבראַכט,	Tes rues, tes foules, où ma vie est passée,
איך בענק נאָך דיר בײַ טאָג אױך בײַ בײַ נאַכט.	De jour, de nuit, j’ai la nostalgie de toi.
[1] Ikh hob gehert fil lider zingen gute, men zingt zey ale mit groys interes. Fun Slutsk, fun Belz, fun Zlutkhiv un fun Lite, nor nisht gehert hob ikh fun mayn Ades. Vi ken men gor fargesn aza shtot a sheyne, vu oyfgevaksn bin ikh, vu s´iz dort mayn heym. S´iz in der gantser velt Adesa do nor eyne, dermonen vel ikh aykh atsind in deym. Akh Adesa, mayn Adesa tayer bistu mir, vu ikh gey un vu ikh shtey trakht ikh nor fun dir. Dayne gasn, dayne masn vu ikh bin farbrakht, ikh benk nokh dir bay tog un oykh bay nakht. Dermont zikh nor dem taltshok un di traktirn, un di tants-platsn mit dem mаladiozh, vu s´flegn porelekh dortn libes firn, un di shpana mit di vontselekh dayot. Koym flegt a dame trogn a futer fun karakul, mitn karakul in teater arayngeyn. iz biz zi flegt aroyskumen fun dem teater, iz oyf di pleytses der karakul nisht geveyn. Akh Adesa, mayn Adesa tayer bistu mir, vu ikh gey un vu ikh shtey trakht ikh nor fun dir. Dayne gasn, dayne masn vu ikh bin farbrakht, ikh benk nokh dir bay tog un oykh bay nakht. Mayn Maldavanke vu ikh bin dertsoygn, vi hot ir nokh in der velt aza dimant, oy der Fasad er shteyt nokh far di oygn, un der hurbater fremder shvartser yam. Oyf der Bulgarske zey ikh zikh a bokher geyen, er firt a meydl georemt, semetshkes er knakht, git ir a kush fartift, az keyner zol nisht zeyen, un zingt zikh tsu a lidele tsum takt: "Ekh, Yablodka, ikh nem mayn sheyner Tsipe, Dzhela mayne mamushke, shtel mit ir a khipe, zayt she mir geyt, di mame, shtel mit ir khipe." Akh Adesa, mayn Adesa tayer bistu mir, vu ikh gey un vu ikh shtey trakht ikh nor fun dir. Dayne gasn, dayne masn vu ikh bin farbrakht, ikh benk nokh dir bay tog un oykh bay nakht.