Lingua   

Le parole incrociate

Lucio Dalla
Pagina della canzone con tutte le versioni


OriginaleVersione greca di Riccardo Venturi
LE PAROLE INCROCIATEΤΟ ΣΤΑΥΡΟΛΕΞΟ
  
Chi era Bava il beccaio? Bombardava Milano;Ποιος ήταν Μπάβα ο χασάπης; [1] Βομβάρδιζε το Μιλάνο,
correva il Novantotto, oggi è un anno lontano.έτρεχε το Ενενήντα Οχτώ, σήμερα 'ναι μακρινός χρόνος.
I cavalli alla Scala, gli alpini in piazza Dom.Τ' άλογα στη Σκάλα, οι Αλπίνοι στην πλατεία Ντουόμο. [2]
Attenzione:Προσοχή·
cavalleria piemontese, gli alpini di Val di Non.Ιππικό από Πιεμόντε, Αλπίνοι από Βαλ ντι Νων. [3]
  
Chi era Humbert le Roi? Comandava da Roma;Ποιος ήταν Humbert le Roi; Διέτασσε από τη Ρώμη, [4]
folgore della guerra, con al vento la chioma.αστραπή του πολέμου με την κόμη στον αέρα.
La fanteria stava a Mantova, i bersaglieri sul Po.Το πεζικό 'μενε στη Μάντοβα, οι βερσαλιέροι στον Πάδο.
Attenzione:Προσοχή·
fanteria calabrese, i bersaglieri di Rho.Πεζικό από Καλαβρία, βερσαλιέροι από Ρω. [5]
  
E chi era Nicotera, ministro dell'interno?Και ποιος ήταν ο Νικοτέρα, υπουργός εσωτερικών;
Sole di sette croci e fuoco dell'inferno.ήλιος εφτά σταυρών και φωτιά της κόλασης.
All'Opera il Barbiere, cannoni a Mergellina.Στεν Όπερα ο Κουρέας, κανόνια στη Μερτζελίνα. [6]
Attenzione:Προσοχή·
spari capestri e mazze da sera alla mattina.ριξιές κρεμάλες και μπαστούνια βράδυ πρωί.
  
Di pietra non è l'uomoΑπό πέτρα δεν είναι ο άνθρωπος
l'uomo non è un limoneο άνθρωπος δεν είναι λεμόνι
e se non è di pietraκι αν από πέτρα δεν είναι
non è carne per un cannone.δεν είναι κρέας για κανόνι.
  
Cavallo di reΆλογο του βασιλιά
la figlia di un reθυγατέρα του βασιλιά
l'ombra di un reη σκιά ενός βασιλιά
e la voglia di un re.κι η διάθεση ενός βασιλιά.
Soltanto chi è reΜόνο όποιος 'ναι βασιλιάς
può contrastare un re.μπορεί ν' αντιτεθεί βασιλιά.
  
Il gioco dei potentiΤο παιχνίδι των ισχυρών
è di cambiare se voglionoείναι ν'αλλάξουν αν θέλουν
anche la corsa dei venti.και το τρέξιμο των ανέμων.
  
E i limoni a Palermo? Pendevano dai rami,Και τα λεμόνια στο Παλέρμο; Κρέμονταν απ' τα κλαδιά
coprendo d'ombra il sangue di poveri cristiani.κρύβοντας με σκιά το αίμα φτωχών χριστιανών.
Chi era Pinna? Un questore, a Garibaldi amico.Ποιος ήταν ο Πίννα; Ένας διοικητής, φίλος του Γκαριμπάλντι.
Attenzione:Προσοχή·
fucilazioni in massa, dentro al castello antico.Μαζικά τουφεκίσματα στο Παλαιό Κάστρο.
  
E la tassa sul grano? Tutta l'Emilia rossaΚι ο φόρος επί σίτου; Όλη η Αιμιλία η κόκκινη [7]
s'incendia di furore, brucia nella sommossa.με θυμό παίρνει φωτιά και καίγει στην εξέγερση.
Stato d'assedio, spari, la truppa bivacca.Κατάσταση πολιορκίας, στρατοπεδεύματα, ριξιές.
Attenzione:Προσοχή·
lento scorreva il fiume da Cremona a Ferrara.βραδιά έρρεε το ποτάμι από τη Κρεμόνα στη Φερράρα.
  
Che nome aveva l'acqua trasformata in pantano?Πως το λέγανε το νερό μεταμορφωμένο σε βάλτο;
Macello a sangue caldo di popolo italiano.σφαγείο εν θερμώ του Ιταλικού λαού.
Un'intera brigata decimata sul posto.Μίαν ολόκληρη ταξιαρχία την αποδεκάτισαν στον τόπο.
Attenzione:Προσοχή·
i soldati legati agli alberi, agli alberi del bosco.Στρατιώτες δεμένοι στα δέντρα, τα δέντρα του δάσους.
  
L'uomo non è di pietraΑπό πέτρα δεν είναι ο άνθρωπος
l'uomo non è un limoneο άνθρωπος δεν είναι λεμόνι
poichè non è di pietraκι αν από πέτρα δεν είναι
neppure è carne da cannone.δεν είναι κρέας για κανόνι.
  
Quando la vecchiaΣαν το παλιό
carne volevaκρέας ήθελε,
il macellaioτον χασάπη γρήγορα
fu presto impiccato;τον κρεμάσανε
e un re da cavalloκι ένα βασιλιά
è anche sbalzatoαπ' το άλογο τον τινάζουνε
e in mezzo al salnitroκαι μες στο νίτρο [8]
precipitato,τον γκρεμίζουνε
come al tempoσα στη εποχή
del grande furoreτου μεγάλου θυμού
quando il vecchio imperatoreόταν ο γέρος αυτοκράτορας
a morte condannavaκαταδίκαζε στο θάνατο
chi faceva l'amore.όποιον έκανε έρωτα.
  
Sei le colonne in fila, il gioco è terminato.Έξι φάλαγγες στη σειρά, τέλεσε το παιχνίδι.
Nel bel prato d'Italia c'è odore di bruciato.Στο ωραίο λιβάδι Ιταλίας μυρωδιά καμμένου.
Un filo rosso lega tutte, tutte queste vicende.Κόκκινο νήμα δένει όλ' αυτά τα γεγονότα.
Attenzione:Προσοχή·
dentro ci siamo tutti, è il potere che offende.Είμαστ' όλοι εντός, είν' η εξουσία που παραβιάζει.
ΣΧΟΛΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ

Ετοιμάστηκαν κάποια σχόλια μετάφρασης για τους Έλληνες αναγνώστες να καταλάβουν καλύτερα τα γεγονότα που αναφέρονται σ' αυτό ωραίο και δυνατό τραγούδι γραμμένο από τον ποιητή Ρομπέρτο Ροβέρσι, στο οποίο συνοψίζονται τις πιο τρομερές “κρατικές καταστροφές” στην Ιταλία μετά την Ένωση.

[1] Ο βασιλιάς Ιταλίας, Ουμβέρτος Α', διέταξε στο στρατηγό Φιορέντσο Μπάβα Μπεκκάρης να πνίξει αυστηρά τη λεγόμενη “ανταρσία για το ψωμί” στο Μιλάνο, στο Ιούνιο του 1898. Ο στρατηγός του υπάκουσε με σκληρή αποτελεσματικότητα. Ο βασιλιάς τον ευχαρίστησε επισήμως για την “υπηρεσία” και τον παρασημοφόρησε με το “Μέγαν Σταυρόν Τιμής”. Δύο χρόνια αργότερα, στις 29. Ιούλιου 1900, ο βασιλιάς σκοτώθηκε από νέον αναρχικό από Πράτο, τον Γκαετάνο Μπρέσι, που ήθελε σ' αυτόν τον τρόπο να εκδικηθεί όλα τα θύματα της κατάπνιξης του Μπάβα Μπεκκάρης.
Στους ιταλικούς στίχους, “Bava il beccaio” είναι αμετάφραστο λογοπαιχνίδι με “Beccaris” και “beccaio”, ένα παλιό λόγο για “χασάπης”.

[2] “Piazza Dom” τη λένε οι Μιλανέζοι την Πλατεία Ντουόμο, τη πλατεία του καθεδρικού ναού.

[3] Η Βαλ ντι Νων, ή Κοιλάδα Αναυνίας, είναι κοιλάδα στην περιοχή Τρέντο.

[4] Ο βασιλιάς Ουμβέρτος Α' Ιταλίας (δες σχ. 1)

[5] Ρω (Rho) είναι μικρή πόλη στα περίχωρα του Μιλάνου. Οι μπερσαλιέροι είναι ιταλικά πεζικά στρατεύματα, διάσημα για το κράνος τους διακοσμημένο με φτερά πετεινού.

[6] Ο υπουργός εσωτερικών, Νικοτέρα, διέτασσε στο ιταλικό στρατό να πνίξει αυστηρά μια σειρά ανταρσιών στη Νάπολη (Μερτζελίνα είναι παλιά συνοικία Νάπολης).

[7] Ο λεγόμενος “φόρος επί σίτου” (ή “επί αλεσμένου”) ήταν πολύ αντιλαϊκός φόρος που η ιταλική δεξιά κυβέρνηση επέβαλε στα αλεσμένα δημητριακά. Εφόσον αφορούσε το βασικό τρόφημα των φτωχών στην Ιταλία, προκάλεσε επανάσταση σε πολλές περιοχές Ιταλίας, π.χ. στην Αιμιλία. Αφού η επανάσταση καταπνιχτεί ως πάντα, ο φόρος καταργήθηκε επιτέλους στο 1876.

[8] Στη κόλαση. Αναφέρεται ακόμα στο φόνο του βασιλιά Ουμβέρτου Α' από τον αναρχικό Μπρέσι.



Pagina della canzone con tutte le versioni

Pagina principale CCG


hosted by inventati.org