Le déserteur
Boris VianESPERANTO [3] - Franko Luin | |
LA DIZERTINTO En plena kapablo, estimata Prezidanto, mi skribas ĉi leteron, kiun eble vi leĝos. Ci tiu rekrutkarto al mi rekte ordonas foriri al milito venontan lundon. Sed mi ne estas ĉi tie, estimata Prezidanto, por mortiĝi homojn similajn al mi. Mi ne koleras kontraǔ vi, mi diru parenteze, sed mi nun jam decidis mi estas dizertonta. Min trafis nur malfeliĉoj ekde kiam mi naskiĝis kaj idoj kiujn mi kreskiĝis, ploradis kun mi. Miaj patro kaj patrino nun jam estas subgrunde kaj pri la milito ili nepre ne zorgos. Dum mia mallibereco iu stelis al mi mian edzinon, mian pasintecon kaj mian plej belan aĝon. Morgaǔ mi leviĝos, fermos la pordon antau mortintajn jarojn kaj ekmarsis. Mi vivos per almozo sur stratoj de Hispanio de Francio kaj Britio kaj al ĉiuj mi krios ke oni ne plu foriru kaj oni ne plu obeu, nur por iri morti por ne gravas kiu. Tial se necesos sango ĉiakoste, iru doni la vian, se tio amuzas vin. Kaj diru al siaj uloj, se ili venos min ŝerĉi, ke al mi ili povas pafi, armilojn mi ne havas. | LA DIZERTINTO Al vi en registaroj mi sendas ĉi leteron, vi prenu en konsideron la vortojn tiujn ĉi. Ricevis mi ordonon eniri la armeon, akcepti la ideon, ke pafi estas bon'. Mi tion ne obeos! Ne estas mi sur tero por ies ajn konkero nek pafo de kunhom'! Tro longan tempon jam milito nin turmentis, tro longe jam violentis la homo kontraŭ hom'. Dum miaj dudek jaroj mi vidis patrojn morti, patrinojn nigron porti, infanojn en la plor'. Suferas la patrinoj, dum kelkaj sin amuzas kaj la militon uzas por gajno kaj profit'. Al la militkaptitoj forprenas vi l'animon, forprenas memestimon, forprenas ĉion ajn. Se sango vin allogas, vi verŝu vian sangon. Vi havas altan rangon, do ĝi valoros pli. Mi morgaŭ estos for, mi fermos mian pordon, fortranĉos mi la kordon, kiu ligas min al vi. Mi iros inter homoj, mi vagos tra la mondo, mi estos vagabondo, al ĉiuj diros mi: "Vi uzu vian vivon! Vi uzu ĝin en paco! Ne estas vi pajaco! Vi estas frato, hom'!" Al tiu kruda mondo plenplena da perforto, mizero, sango, morto ni diru kune: Ne! Ni kriu kune: Ne! |