Language   

Jens Christian Djurhuus: Ormurin Langi

GLI EXTRA DELLE CCG / AWS EXTRAS / LES EXTRAS DES CCG
Language: Faroese


List of versions

Watch Video


Interpretazione tradizionale della ballata, registrata nelle isole Færøer nel 1965.


More videos...


Related Songs

Benim adım dertli dolap
(Yunus Emre)
Paolo Pietrangeli: Mio caro padrone domani ti sparo
(GLI EXTRA DELLE CCG / AWS EXTRAS / LES EXTRAS DES CCG)
Friðarsangur
(Frændur)


[1830]
Una ballata (kvæði) di Jens Christian Djurhuus
A ballad (kvæði) by Jens Christian Djurhuus
da/from Kvæði um Ormin Langa
Interpretata/Performed by Týr
Nell'album/In the album
How Far To Asgaard (2002)

orlang


La ballata era stata finora tenuta inserita a nome dell'autore proprio; ma, certamente, non la si potrebbe definire una "canzone contro la guerra" nemmeno facendo uno sforzo di fantasia. E' senz'altro una canzone di guerra che racconta la storia di una spedizione e di una battaglia, esaltando il valore degli uomini e lamentando il tradimento; fa parte dell'epica nordica e, chiaramente, lo si può ben comprendere. D'altro canto, è troppo bella (anche nella notevolissima versione moderna dei Týr) e ci dispiaceva senz'altro toglierla; d'obbligo, quindi, il suo inserimento negli "Extra". Riteniamo comunque che una bella e antica "canzone di guerra" non faccia poi male neppure in questo sito: una testimonianza di cui tenere conto. [RV]

"La ballata 'Ormurin Langi' è una ballata composta nel 1830 in lingua faroese ed ancora molto in voga sull'arcipelago tra le sue canzoni tradizionali (chiamate 'kvæði'). Il protagonista della ballata è il re norvegese Olaf Tryggvason durante la battaglia navale di Svolder, svoltasi intorno all'anno 1000 nel Mar Baltico, tra la Norvegia e un'alleanza di avversari per l'unificazione dello stato Norvegese. La vicenda è raccontata in varie saghe nordiche, tra cui 'Heimskringla', mentre il 'Lungo Serpente' del titolo è il nome della nave di Olaf. Il racconto vede Olaf avere la meglio contro i suoi varii avversari, fino ad essere però tradito da un suo connazionale Eiríkr Hákonarson e così messo in svantaggio; avendo capito di avere perso Olaf e i suoi uomini sopravvissuti infine si gettano in mare." [Marco Ciaramella]

djur


Jens Christian Djurhuus, nato il 21 agosto 1773 a Nes e morto il 29 novembre 1853 a Kollafjørður nelle Fær Øer, fu il primo poeta in lingua faroese. Era un autentico contadino e pescatore, tanto che era comunemente chiamato Sjóvarbóndin, in faroese qualcosa come “contadino di mare” o “marinaio contadino”. Seguendo la riscoperta e la pubblicazione delle antichissime ballate tradizionali, le kvæði, ad opera del pastore protestante Venceslaus Ulricus Hammershaimb (1819-1909), e rinovellando la caratteristica tutta nordica del contadino-poeta, Djurhuus compose le proprie kvæði in stile antico, tra le quali la più nota è proprio questa Ormurin Langi, presto messa in musica. Djurhuus compose anche poesie satiriche contro la dominazione danese nelle Fær Øer; da notare però che il poeta stesso era di origine danese (e danese era il suo cognome); era infatti nipote di un prevosto danese, Christen Djurhuus. La madre, Maria Rønning, era invece norvegese di Aust-Agder. [RV]

Nota. Nella loro versione, i Týr cantano solo alcune delle 86 strofe di cui si compone la ballata (nel nostro testo saranno indicate in grassetto). Il ritornello viene cantato dopo ogni strofa. La strofa 30, indicata con un asterisco, viene cantata come ultima. Da notare che nel gruppo suona la batteria Amon Djurhuus, lontano discendente del poeta.
Viljið tær hoyra kvæði mítt,
viljið tær orðum trugva,
um hann Ólav Trygvason,
og hagar skal ríman snúgva.

Glymur dansur í høll,
dans sláið í ring:
Glaðir ríða Noregsmenn
til Hildarting.

Kongurinn letur snekkju smíða
har á sløttum sandi;
Ormurinn Langi størstur var,
sum gjørdist á Noregis landi.

Knørrur var bygdur á Noregis landi,
gott var í honum evni:
átjan alin og fjøruti
var kjølurinn millum stevna.


Gyltir vóru báðir stavnar,
borðini vóru blá;
gyltan skjøld í toppi hevði,
sum søgur ganga frá.

Kongurinn situr á hásæti,
talar við sínar dreingir:
"Vit skulu sigla tann salta sjógv,
tað havi eg hugsa leingi."

"Berið nú fram tey herklæðir
við brynjum og blonkum brandi,
síðani leggið frá landi út,
og siglið frá Noregis landi."

Fróir og glaðir sveinar mæltu:
"Harri, vit skulu tær fylgja;
umenn tú fert í frið ella stríð,
vit óttast ei bratta bylgju."

Har kom maður á bergið oman
við sterkum boga í hendi:
"Jarlurinn av Ringaríki
hann meg higar sendi."


Kongurinn so til orða tekur
bæði við gleði og gamni:
"Sig mær satt, tú ungi maður,
hvat ert tú nevndur á navni?"

"Einar skalt tú nevna meg;
væl kann boga spenna,
"Tambar" heitur mín menskur bogi,
ørvar drívur at renna."

"Hoyr tú tað, tú ungi maður,
vilt tú við mær fara,
tú skalt vera mín ørvar-garpur
Orminn at forsvara."

Ganga teir til strandar oman,
ríkir menn og reystir,
lunnar brustu og jørðin skalv:
teir drógu knørr úr neysti.


Vundu upp síni silkisegl,
út í havið ganga;
so er sagt, at kongurinn
hann stýrdi Orminum langa.

Hetta frættist víða um land,
at Noregis menn teir sigldu;
Danimarks kongur og Svøríkis kongur
ráðini saman hildu.

Danimark kongur og Svøríkis kongur
ganga saman í ráð,
hvussu teir skuldu Noregis kong
skjótt av døgum fá.

Senda boð til Eirik Jarl,
- vænur er borin til evna.
"Hann skal fylgja í ferðini við,
sín faðirs deyð at hevna."

Eirikur gongur for kongar inn
við brynju og reyðum skjoldi;
"Ólavur kongur av Noregi
mín faðirs deyða voldi."

Jarlurinn stendur á hallargólvi,
blankt bar spjót í hendi;
"Ólavur kongur síggja skal,
eg hvast mót hvøssum vendi."

Ganga teir til strandar oman,
- fagurt var tað lið -
Danimarks kongur og Svøríkis kongur,
og Eirikur jarl tann triði.

Trýggir gingu skipaflotar
út av Oyrasundi;
Jarnbardur í odda sigldi,
jarlurinn stýra kundi.

Danimark kongur til orða tekur,
letur so orðini greiða:
"Hann, ið Orminn langa tekur,
skal hann við ognum eiga."

Eirikur hugsar við sjálvum sær:
"Tó at tú manst tað royna,
tú vinnur ikki Ormin langa
við danskari makt aleina."

Mælti tað Svøríkis kongurinn,
hann helt á brýndum knívi:
"Eg skal Ormin langa taka,
ella lata lívið."

Eirikur stendur á breiðum bunka,
klæddur í skarlak reyða:
"Tú tekur ikki Orminn langa,
fyrr síggi eg tín deyða."

Eirikur talar til sínar menn:
"Kempum munu tit møta;
stanðið væl og manniliga,
tí blóðug verður gøta."

Noregis menn á kongins knørri
kunna væl beita knívi;
gangið væl fram í hørðum stríði,
ella vit lata lívið."

Eirikur talar til Finn hin lítla:
"Tú skalt hjá mær standa;
tú skalt verja sjálvan meg,
umenn eg komi í vanda."

Løgdu teir á sundið út;
bíðaðu teir har leingi;
longdust eftir norskum knørrum,
at berjast mót Noregis kongi.

Løgdu teir skip við oynni inn,
ætlaðu sær at vinna;
hildu vakt bæði nátt og dag,
Normenn vildu teir finna.

Nú skal lætta ljóði av,
eg kvøði ei longur á sinni;
nú skal taka upp annan tátt;
dreingir, leggið í minni! (*)


Ólavur siglir í Eysturhavi,
ætlar heim at fara;
tá ið hann kom í Oyrasund,
hann sær ein skipa-skara.

Høvdingar tríggir á landi standa,
hyggja út so víða,
sunnan síggja teir knørrinn prúða
eftir havi skríða.

Danimarks kongur til orða tekur:
"Alt mær væl skal ganga;
Krist signi míni eygu tvá,
nú síggi eg Orminn langa."

Eirikur stóð har skamt ífrá,
talar til sínar menn:
"Kongurinn av Danimark
hann sær ikki Orminn enn."

Har kom fram ein størri knørrur,
dreingir undraðust á;
Svøríkis kongur til jarlin talar:
"Nú man eg Orminn sjá."

"Leggið nú skip frá landi út,
árar í hendur taka;
latið ei Ólav sleppa so;
fáan hann heldur sín maka."

Eirikur hyggur í havið út,
talar til sínar menn:
"Tað svørji eg við sannan Gud,
teir síggja ei Orminn enn."

Danimarks kongur og Svøríkis kongur
halda á skefti reyða:
"Eirikur jarlur ræddur er
at hevna sín faðirs deyða."

Vreiður var tá jarlurinn,
hann mælir av illum sinni:
"Annað skal eg enn orðabrask
Noregis menn at vinna."

Eirikur stendur á grønum vølli,
tekur nú til at ganga;
"Verið nú snarir á skipa-bunka,
nú síggi eg Orminn langa."

Allir sóu tá Orminn koma,
allir undrast á hann,
av silki vóru seglini
úr stevnið í gulli rann.

Løgdu teir seg í veginn fram
bæði við svørðum og spjóti,
Normenn sóu á Orminum,
teir ivast at halda ímóti.

Ólavur talar til sínar menn:
"Dýrt skulu teir meg keypa,
ongan tíð tá ræddist eg stríð,
í dag skal eg ikki leypa."

"Leggið nú skip í stríðið fram,
segl á bunka strúka,
tað skal síggjast, at Noregis menn
teir kunna væl svørðini brúka."

Úlvur reyði í stavni stendur;
gott var í honum evni:
"Leggið ei Orminn longri fram,
enn hann hevur longri stevni."

Kongurinn stendur í lyfting aftur;
í skarlak var hann klæddur.
"Nú síggi eg, mín stavna-maður
er bæði reyður og ræddur."

"Kongur,tú sást meg aldri so ræddan,
eg tordi væl á at herja,
goym tú lyfting so væl í dag,
sum eg skal stavnin verja."

Vreiður var tá kongurinn;
Úlvur til orða tekur:
"Blíðka teg aftur, harri mín,
tí vreiði upp angur vekur."

Ólavur stendur á bunkanum,
talar til sínar menn:
"Hvør eigir hesi nógvu skip?
Eg kenni tey ikki enn."

Svaraði Torkil, kongsins bróðir,
mælir av tungum inna:
"Danimarks kongur og Svøríkis kongur
vilja tín deyða vinna."

"Ræddir eru danskir menn
mót Normonnum at ganga;
betri var teimum heima at sitið
tann fuglaflokk at fanga."

"Betur kunna svenskir menn
teir offurbollar strúka,
enn nærkast okkum so,
at blóðugt svørð skal rúka."

Ólavur gekk í lyfting upp,
ræður hann upp at hyggja:
"Hvør eigir hesi stóru skip,
við Ormsins bakborð liggja?"

Svaraði Herningur, kongsins svágur,
letur so orðini falla:
"Tey eigir Eirikur Hákunsson,
hann ber ein yvir allar."

Tí svaraði Ólavur kongur,
frá man frættast víða:
"Skarpur verður Hildar leikur,
tá Normenn mót norskum stríða."

Svøríkis kongur mót Ólavi legði
eina morgun-tíð,
tað var sum í bál at líta,
skeiðir dundu í.

Høgdu og stungu Noregis menn
bæði við svørði og spjóti;
títt so fullu teir svensku menn,
sum grasið fýkur av gróti.

Svøríkis kongur rópar hátt,
biður teir undan flýggja:
"Eg havi mist mítt mesta fólk,
tað voldi mær sorg at síggja."

Danimarks kongur troðkaði fram,
ætlaði sær at vinna,
Normenn tóku mót honum fast,
teir donsku menn at tynna.

Roykur stóð til skýggja upp,
reytt var sund at síggja,
so var sagt, at danskir menn
teir máttu undan flýggja.

Eirikur leggur mót "Ormi" fram
við bjørtum brandi í hendi:
"Ikki skal Ólavur rósa av,
at eg snart frá honum vendi."

Løgdu teir knørr við knarrar-borð,
hvørgin vildi flýggja;
høvur og kroppar í havið tumla,
øðiligt var at síggja.

Einar stendur í kappa-rúmi
við Tambar-boga, teir kalla;
hvørja ferð pílur av boga dreiv,
tá mátti ein maður falla.

Einar spenti Tambar-boga;
pílurinn steingin strongdi;
pílur fleyg yvir jarlsins høvur,
róður-knappin sprongdi

Einar spenti á øðrum sinni,
ætlaði jarl at fella;
pílur fleyg millum arm og síðu;
einki var jarli at bella.

Eirikur talar til Finn hin lítla:
"Eg skal spyrja teg nakað;
hvør er hann, við skørpum skotum
ætlaði meg at raka?"

Til tað svaraði Finnur hin lítli
- blóðugar vóru hendur -:
"Tað er hasin stóri maður,
í krappa-rúmi stendur."

Jarlurinn mælir á øðrum sinni:
"Tað vil eg tær ráða;
skjót tú handa stóra mann;
nú stendur mítt lív í váða."

"Manninum kann eg einki gera,
tí hann er ikki feigur;
boga-streingin stilli eg á,
tí maðurinn eydnu eigir."

Einar spenti triðja sinni,
ætlaði jarl at raka;
tá brast strongur av stáli stinna;
í boganum tók at braka.

Allir hoyrdu streinginn springa;
kongurinn seg forundrar:
"Hvat er tað í mínum skipi,
so ógviliga dundrar?"

Svaraði Einar Tambarskelvir
- kastar boga sín -:
"Nú brast Noregi úr tínum hondum,
kongurinn, harri mín."


"Í Harrans hond mítt ríki stendur
og ikki í Tambar-boga;
tak tær ein av mínum bogum,
vita, hvat teir duga."

"Veikir eru kongsins bogar."
Einar ræður at svara;
"eg skal taka upp skjøld og svørð;
høgg skal eg ikki spara."

Enn stóð fólk í báðum stavnum,
man eg rætt um minnast;
syrgiligt var á miðjum skipi,
har tók fólk at tynnast.

Eirikur sprakk á Orminn upp,
væl bar brand í hendi,
Herningur leyp úr lyfting niður,
aftur ímót honum vendi.

Bardust teir á miðjum skipi,
vil eg frá tí greiða;
øvugur mátti jarlurinn leypa
aftur á Jarnbrad breiða.

Jarlurinn valdi sær reystar garpar;
fáir finnast slíkir,
snarliga aftur á Ormin sprakk,
tá mátti Herningur víkja.

Úlvur reyði úr stavni leypur,
nú er stavnur eyður,
so fleyt blóð á Orminum,
at knørrur sýndist reyður.

Hart stóð stríð á miðjum skipi;
svørð mót skjøldum gella,
Úlvur og Einar, frægar kempur,
Eiriks garpar fella.

Eirikur var á øðrum sinni
aftur á bunkan rikin;
tá sá hann, at stavnurinn
á Orminum var tikin.

Jarlurinn mannar seg triðju ferð;
nú skal ikki dvína;
tá fell Úlvur og Herningur
við øllum dreingjum sínum.

Kongurinn rópar í lyftingini:
"Nú er tap í hendi;
leypið í havið, mínir menn!
her verður ei góður endi."

Kongurinn leyp í havið út,
garpar eftir fylgdu,
kongsins bróðir síðstur var;
teir gjørdu, sum kongurinn vildi.

Eirikur fekk tá Orminn langa;
eingin annar kundi,
tók hann sjálvur róður í hond
og stýrdi "Orm" frá sundi.

Contributed by Marco Ciaramella - 2010/10/31 - 10:10



Language: Italian

Versione italiana integrale di Riccardo Venturi
12/21 dicembre 2011

1926: un gruppo di faroesi danza in cerchio l'Ormurin Langi.
1926: un gruppo di faroesi danza in cerchio l'Ormurin Langi.


Due parole del traduttore. Si tratta probabilmente della più lunga traduzione che abbia fatto per questo sito, ed è curioso che lo sia per una ballata che tutto è fuorché “contro la guerra”. Ne è valsa comunque la pena. Quando ho a che fare col faroese, sono solito pagare un tributo al Føroysk-donsk orðabók (dizionario faroese-danese) di M.A.Jacobsen e Christian Matras (quest'ultimo, uno dei più famosi poeti contemporanei in lingua faroese) che acquistai una ventina d'anni fa ad un prezzo allora spaventoso, e chiedendomi se mi sarebbe mai servito a qualcosa. Ho dovuto aspettare “Canzoni contro la Guerra” per utilizzarlo. Oltre che la più lunga traduzione che abbia mai fatto, si tratta probabilmente anche della prima in assoluto, in lingua italiana, di questa venerabile ballata. Del resto, sono ragionevolmente certo che esistano di per sé pochissime traduzioni italiane dalla letteratura faroese colta e popolare. Nella collana “La Medusa” fu tradotto molti anni fa un romanzo di Heðin Brú, ma dal danese. Forse, chissà, ci sarà qualcosa nell'Iperborea. Per quanto riguarda i nomi, sono stati riportati tutti ad una forma priva delle terminazioni del nominativo faroese e degli accenti grafici: ad esempio, Olav per Ólavur. In qualche caso si è preferita una forma più "consueta", come ad esempio in Erik per Eirikur. Gli appellativi ("il Rosso", "il Piccolo") sono stati pure tradotti.

Si vedano anche le Note alla traduzione.
LA BALLATA DEL LUNGO SERPENTE

Volete udire la mia canzone
e credere alle sue parole
sul re Olav Tryggvason,
che è il suo argomento.

La danza risuona nella sala,
formate un cerchio!
I norvegesi cavalcano
allegri alla battaglia.

Il re fa costruire una nave
là sulla spiaggia piatta,
il Lungo Serpente era la più grossa
che mai fosse stata costruita in Norvegia.

La nave fu costruita in Norvegia
usando per lei del buon legno:
la chiglia in mezzo alle prue
era di settantaquattro cubiti.

Entrambe le prue erano ricoperte d'oro,
le travi erano azzurre,
anche l'albero maestro in cima era d'oro
e lo si sa bene dalle storie.

Il re sta assiso sul trono
e parla ai suoi uomini:
“Dobbiamo navigare il mare salato,
questo l'ho pensato da tanto.”

“Portatr a bordo le armature
con le corazze e le lucenti spade,
poi salpate da terra
e fate vela verso la Norvegia!”

Allegri e lieti dissero gli uomini:
“Signore, noi ti seguiremo,
che tu vada in pace o in guerra
noi non temiamo le altissime onde.”

Scese un uomo giù dalla montagna
con grossi archi nelle mani:
“Il Signore di Ringaríki *
mi fa venire con voi.”

Allora il re prende la parola
pieno di gioia e di piacere:
“Dimmi dunque, giovanotto,
com'è che ti chiami di nome?”

“Einar devi chiamarmi,
colui che sa tendere gli archi;
il mio ardito arco si chiama "il Teso",
le frecce son pronte al tiro.”

“Ascolta dunque, giovanotto,
vuoi venire con me?
Diventerai il mio arciere
e proteggerai il Lungo Serpente.”

Insieme scendono alla spiaggia
quei combattenti possenti e valorosi,
gli alberi furono squassati e tremò la terra
quando sollevarono la nave per portarla a riva.

Le sistemaron la vela di seta
e quindi salpò in mare:
anche il re stesso
stava al timone del Lungo Serpente.

Nel paese si vociferava in lungo e in largo
che i norvegesi erano in arrivo;
il re di Danimarca e il re di Svezia
si consigliarono assieme.

Il re di Danimarca e il re di Svezia
s'incontrano a consiglio
su come mettere il re di Norvegia
rapidamente all'angolo.

Mandano un'ambasciata al conte Erik
che proprio ben ci stava:
“Dovrebbe venire con me
per vendicarsi di suo padre morto.”

Erik si unisce ai re
con la corazza e lo scudo rosso:
“Olav, il re di Norvegia,
ha causato la morte di mio padre.”

Il conte sta in piedi nella sala
con una lucente spada nelle mani:
“Il re Olav vedrà come
rivolgo l'aguzzo contro l'aguzzo.”

Così si recano alla spiaggia
(bella era quella truppa!)
il re di Danimarca e il re di Svezia,
e il conte Erik era il terzo.

Le loro tre flotte navigavano
verso l'Øresund,
Jarnbard navigava in testa,
il conte stesso stava al timone.

Il re di Danimarca prese la parola
e quindi disse quanto segue:
“Chi prenderà il Lungo Serpente
potrà tenerlo per sé.”

Erik pensa tra sé e sé:
“Anche se ti piacerebbe provarci,
il Lungo Serpente non lo prenderai
soltanto con le forze danesi.”

Disse allora il re di Svezia
e accanto a sé teneva il pugnale:
“Io prenderò il Lungo Serpente
a costo della mia vita.”

Erik sta sul largo ponte
vestito di rosso scarlatto:
“Tu non prenderai il Lungo Serpente,
prima ti vedrò morire.”

Erik dice ai suoi uomini:
“Incontrerete dei guerrieri;
siate valorosi e decisi
ché per il cammino scorrerà il sangue.

I norvegesi sulla nave reale
sanno affilare bene i pugnali:
precedeteli nella dura battaglia,
altrimenti morirete.”

Erik dice a Finn il Piccolo:
“Tu starai accanto a me;
tu dovrai proteggermi
se mi troverò in pericolo.”

Allora si piazzarono nell'Øresund
e là attesero a lungo,
smaniavano che arrivasse la nave norvegese
per combattere contro il re di Norvegia.

Allora si piazzarono nell'Øresund
e fecero piani di vittoria,
fecero la guardia giorno e notte,
volevano trovare i norvegesi.

Ora la canzone deve finire,
non canterò più;
ora comincia un'altra parte,
gente, fate attenzione.

Olav naviga sul Mar Baltico,
intende tornare a casa;
quando arriva nell'Øresund
vede l'armata navale.

I tre comandanti stanno a terra
e guardano fissi lontano,
a sud vedono la splendida nave
che scivola sul mare.

Il re di Danimarca prende la parola:
“Possa andarm tutto bene;
Gesù benedica i miei occhi,
ora vedo il Lungo Serpente.”

Erik sta lì vicino
e dice ai suoi uomini:
“Il re di Danimarca
non vede ancora il Lungo Serpente.”

Apparve allora una nave più grossa,
i combattenti erano sbalorditi,
il re di Svezia disse al conte:
“Ora lo vedo bene il Lungo Serpente.

Ora salpate con le navi,
prendete i remi in mano,
non fate scappare Olav,
dovrà avere il fatto suo!”

Erik osserva il mare
e dice ai suoi uomini:
“Lo giuro quant'è vero Iddio,
ancora non vedono il Lungo Serpente.”

Il re di Danimarca e il re di Svezia
hanno rossi pugnali in mani:
“Il conte Erik è ansioso
di vendicare la morte di suo padre.”

Il conte allora divenne cattivo
e disse con malevolenza:
“Che altro se non il tradimento
dovranno avere i norvegesi?”

Erik sta su un verde prato
e ora comincia a andare:
“Voi sul ponte, fate presto,
ora vedo il Lungo Serpente!”

Tutti videro arrivare il Lungo Serpente,
tutti erano esterrefatti:
le vele erano fatte di seta
e le prue erano d'oro.

Continuarono ad avanzare
con le spade e con le lance,
i norvegesi videro il Lungo Serpente
e si chiesero se opporre resistenza.

Olaf dice ai suoi uomini:
“Venderò cara la pelle,
mai ho temuto la battaglia
e oggi certo non fuggirò.”

“Preparate la nave per la battaglia
e sotto con le vele,
si dovrà vedere come i norvegesi
sono abili di spada.”

Ulv il Rosso stava sul cassero,
aveva sempre fuortuna:
“Non sopravanzatelo troppo,
il Lungo Serpente è troppo lungo.”

Il re sul ponte di coperta
era tutto vestito di scarlatto:
“Ora vedo che il mio nocchiero,
è rosso di paura.” **

“Mio re, non mi hai mai visto così impaurito,
io ho sempre avuto coraggio in battaglia.
Solo passa tu sul ponte di coperta
mentre io difenderò le prue.”

Olav sta sul ponte
e dice ai suoi uomini:
“Di chi sono queste tante navi?
Io proprio non le conosco.”

Rispose Torkil, fratello del re,
e disse quanto segue:
“Il re di Danimarca e il re di Svezia
ti vogliono vedere morto.”

“I danesi hanno paura
di andar contro i norvegesi,
meglio se se ne fossero restati a casa
a dar la caccia agli uccelli.

E gli svedesi sanno meglio
maneggiare i calici nei brindisi
che avvicinarsi a noi così tanto
da dover sguainare la spada sanguinosa.”

Olav andò sul ponte di coperta
e si chiese ancora una volta:
“Ma di chi sono queste grosse navi
qui a babordo del Lungo Serpente?”

Rispose Herning, suocero del re,
e disse quanto segue:
“Sono di Erik Håkonsson,
il più valoroso di tutti.”

Allora Olav disse
ciò che tutti sanno per esperienza:
“Il gioco di Hilde *** si fa duro
se si battono norvegesi uno contro l'altro.”

Il re di Svezia si batté con Olav
per una mattinata intera,
sembrava d'essere in mezzo al fuoco,
le navi si spezzavano insieme.

I norvegesi tagliavan teste e infilzavano
con le spade e con le lance,
gli svedesi cadevano così veloce
come erba soffiata via da sopra i sassi.

Il re di Svezia grida a voce altissima,
invocano una via di fuga:
“Ho perso i più dei miei,
vederlo mi rende triste.”

Il re di Danimarca andava avanti,
lui voleva vincere,
ma i norvegesi resistevano
e assottigliavano i danesi.

Saliva fumo fino al cielo,
l'Øresund ti tinse di rosso
ed era chiaro che i Danesi
dovevano darsi alla fuga.

Erik va verso il Lungo Serpente
con la spada scintillante in mano:
“Olav non dovrà menar vanto
che io sia rapidamente scappato.”

Navi ammassate l'una sull'altra,
nessuno voleva scappare:
teste e corpi cadevano in mare,
era orribile da vedere.

Einar stava davanti al ponte
con l'arco che chiamano "il Teso"; ****
ad ogni freccia che scoccava
un uomo cadeva giù.

Einar tende "il Teso",
la freccia si tende nella corda,
la freccia vola sulla testa del conte,
e spacca in due il timone.

Einar tende ancora l'arco,
ora voleva abbattere il conte,
la freccia gli volò tra il braccio e il fianco
ma il conte non lo colpì.

Erik disse a Finn il Piccolo:
“Ti devo chiedere ancora una cosa,
chi è quello che con tiri ben mirati
ha provato a colpirmi?”

Disse allora Finn il Piccolo,
e aveva le mani piene di sangue:
“È quell'uomo grosso
che sta davanti al ponte.”

Il conte disse ancora:
“Allora ti consiglio questo:
abbatti quell'uomo grosso,
sennò la mia vita è in pericolo.”

“Con quello non ci posso far nulla
perché non è predestinato;
cercherò di fermargli la corda dell'arco
poiché quell'uomo ha la fortuna dalla sua.”

Einar tese l'arco per la terza volta,
ora voleva colpire il conte;
ma la corda si spezzò con violenza d'acciaio,
l'arco era partito.

Tutti sentirono spezzarsi la corda,
il re assai se ne meravigliò:
“Ma che succede sulla mia nave,
che è questo rombo di tuono?”

Rispose allora Einar Tambarskelv *****
gettando via l'arco:
“Ora la Norvegia è persa per te,
o re, mio signore!”

“Il regno sta nelle mani del re
e non in un arco magicamente teso;
prenditi uno dei miei archi
e guarda come tiran bene.”

“Deboli sono gli archi del re”,
Einar preferì non dire niente.
“Prenderò lo scudo e la spada,
di colpi non ne risparmierò certo.”

Glo uomini stavano su entrambe le prue,
lo ricorderò brevemente:
sulla nave la situazione era brutta
perché gli uomini diminuivano.

Erik saltò a bordo del Lungo Serpente
con la spada nella mano.
Herning dal ponte di coperta
gli venne incontro per battersi.

Si combatté in mezzo alla nave
e devo raccontarlo.
Il conte dovette indietreggiare
sul ponte di Jarnbard

Il conte si era scelto forti combattenti,
di simili se ne trovan pochi;
saltò velocemente sul Lungo Serpente,
e allora Herning dovette allontanarsi.

Ulv il Rosso salta dal cassero,
ora è solo vicino alla prua;
scorse tanto sangue sul Lungo Serpente
che la nave ora sembrava rossa.

Dura era la lotta sulla nave,
le spade cozzano sugli scudi;
Ulv e Einar, valorosi combattenti,
abbattono i guerrieri di Erik.

Ancora una volta Erik
aveva raggiunto il ponte di coperta
e là vide che la prua
del Lungo Serpente era presa.

Il conte si alzò per la terza volta:
“Io non mi arrenderò ora”.
E allora caddero Ulv e Herning
con tutti i loro uomini.

Il re gridò da poppa:
“Ora la sconfitta è chiara!
Tuffatevi in mare, miei uomini
o si farà una brutta fine.”

Il re si tuffò in mare,
i guerrieri lo seguirono;
l'ultimo fu il fratello del re,
fecero come lui aveva ordinato.

Erik ebbe il Lungo Serpente,
nessun altro avrebbe potuto.
Si mise lui stesso al timone
e lo portò fuori dall'Øresund.
NOTE alla traduzione

[*] Ringaríki significa, alla lettera, “Regno degli Anelli” e la cosa non può non colpire: qui si potrebbe tradurre tranquillamente “Signore degli Anelli”. Non può essere escluso che JRR Tolkien, filologo germanico di vaglia, conoscesse questa ballata (ma l'anello è comunque un τόπος tra i principali nell'epica germanica).

[**] Nel testo originale c'è un'intraducibile assonanza tra reyður “rosso” (l'appellativo di Ulv) e ræddur “spaventato, impaurito” (nonostante la grafia, le due parole si pronunciano quasi allo stesso modo). Nella traduzione abbiamo cercato di rendere la cosa alla bell'e meglio.

[***] Metafora per “guerra”. Il norreno hildr (islandese e faroese: hildur) significa di per sé “battaglia, guerra” (si veda anche Hildarting "cosa di guerra", "res bellica" nel ritornello), ma è sin da tempi antichi divenuto un comune nome femminile.

[****] Ovviamente l'arco magico di Einar ha un nome, come ogni arma. Qui si tratta di un nome assolutamente descrittivo: Tambarbogi significa, alla lettera, “arco teso” (tamb “tensione dell'arco, corda tesa dell'arco”).

[*****] L'appellativo qui usato per Einar significa “che trema nel tendere l'arco” (da skelva “tremare, tremolare”).

2011/12/13 - 00:21




Main Page

Please report any error in lyrics or commentaries to antiwarsongs@gmail.com

Note for non-Italian users: Sorry, though the interface of this website is translated into English, most commentaries and biographies are in Italian and/or in other languages like French, German, Spanish, Russian etc.




hosted by inventati.org