La Locomotiva
Francesco Guccini| ROVIGOTTO / ROVIGO DIALECT - Marco "Che" Randolo | |
| LA LOKOMOTIVO | LA LOCOMOTIVA |
| Pri la vizaĝ' sen kono mi estas kaj pri lia voĉo kaj eĉ pri lia nomo pri kie estis lia loĝo pri la kolor' de liaj haroj pri kiom estis li jam aĝa sed en la fantazio mi havas bildon lian: heroo estas juna, kuraĝa | Ne so' che viso che'lg'aveva gnianca come ch'el se ciamava con che vose parlase con quale vose, po', el cantava quanti anni g'avesse èlora, de che colore i so' cavèi ma 'ntea fantasia gò a so' immagine: i eroi i'é tutti zòvani e bèi, i eroi i'é tutti zòvani e bèi, i eroi i'é tutti zòvani e bèi. |
| Sed tamen la epokon mi konas kaj lian profesion: l' unuajn jarcentjarojn estro de lokomotivo. Epoko kiam komenciĝis de l' mizeruloj milit' sankta la trajn' faris l'impreson de mito de progreso tra kontinent' rapidiranta | Conosso inveze el tempo di fatti qual ca jera el so' mestiere i primi anni del secolo macchinista ferroviere. I tempi ca se scumiziava la guera santa di' pezzenti pareva el treno, anca lu, un mito del progresso lancià de sòra di' continenti, lancià de sòra di' continenti, lancià de sòra di' continenti. |
| Kaj la lokomotivo timigis kiel monstr' arkana regata de la homo per lia pens' kaj lia mano rorante, per sia veturo postlasis ĝi distancojn infinitajn ĝi montris per si, kura, potencon obskuran la saman forton kiel dinamito | E la Locomotiva pareva ca fusse un mostro stràn, che l'omo el dominava col pensiero e co'a man: ruggendo 'a se lasava dedrio distanze che pareva infinie, pareva ca l'avese dentro un potere tremendo: 'a stessa forza dea dinamite, 'a stessa forza dea dinamite, 'a stessa forza dea dinamite. |
| Krom tiu granda forto ekflugis tiam idealo diranta: "En la mondo la homoj estas egalaj" kaj kontraŭ reĝoj kaj tiranoj eksplodis kun defio la proletara bombo, forigis ĉiun ombron la torĉo de la anarkio | Ma 'n altra grande forza verzeva èlora le sò ali: parole ca'e diseva "i omani i'é tuti uguai!" e contro 'i re e 'i tiranni sciopava 'ntea via la bomba proletaria e iluminava l'aria la fiaccola del'anarchia, la fiaccola del'anarchia, la fiaccola del'anarchia. |
| En ĉiu tago trajno transiris lian stacidomon tre luksa vagonaro al fora celregiono li vidis homojn respektitajn en la veluroj kaj valoroj li pensis pri l' mizero de la homarcetero pri trajno plena je sinjoroj | Un tren tuti i dì pasava par la so' stazion: un tren de lusso, lontana destinazion. Vedeva zènte riverià, el pensava a chei veluti e 'a chi ori, el pensava al magro dì dea so' zènte vizìn, el pensava a un tren pien de siori, el pensava a un tren pien de siori, el pensava a un tren pien de siori. |
| Okazis tiam io kaj tio estis por li sprono kolero eble olda, generaciojn sen blazono kriantaj al la venĝo blindigis l(i)a(n) animon forgesis pri l' kompat' li kaj pri l' karitat' armilo lia: jen la vapormaŝino. | Ne so' cos' ca successe, parché 'l ciapò la decision. Forse rabia vècia, generaziòn senza nome ca le urlava vendeta, i ghe ciècava el cuore, desmentegò pietà, se desmentegò dea so' bontà, la so bomba jera 'a machina a vapore, la so bomba jera 'a machina a vapore, la so bomba jera 'a machina a vapore. |
| Kaj sur la trako staris la lokomotivo: maŝin' pulsanta ŝajnis ĝi estaĵ' en vivo. Pro forto blinda de fulmego ĝi ŝajnis juna ĉevalido kun emo l ribelo voranta for la relon liberigite ĵus el brido | E sul binario 'a stava la locomotiva: la machina pulsante pareva fosse cossa viva, pareva un zovane puledro ch'apena cavà el fren morsegasse la rotaia co' muscoli d'acciaio con forza cieca de balen, con forza cieca de balen, con forza cieca de balen. |
| Kaj dum normala tago sed kun en korp' pli da kolero ripari majustaĵon li pensis trovi manieron. Li vekis la dormantan monstron klopodis li forigi l' timon kaj antaŭ ol konscio pri la operacio la monstro kuris jam en malproksimo | Un dì come chi altri, ma forse con più rabia in corpo, pensò d'averghe el modo par riparar qualche torto: montò sul mostro ch'el dormiva, zercò de mandar via la sò paura, e prima de pensare cos'ca'gli'era 'ndrio fare el mostro el se magnava la pianura, el mostro el se magnava la pianura, el mostro el se magnava la pianura. |
| L' alia trajn' kuradis sen sci' rapide kiel sago neniu tiam pensis ke tiu estis venĝotago sed ĉe l' bolonja stacidomo eksplodis la novaĵo kiel sago "Novaĵo tre tre hasta ekagu senprokrastaj lanĉiĝis frenezul' kontraŭ la trajno | El coreva l'altro tren ignaro, e quasi senza presia, nisùn s'imaginava de 'ndar verso la vendetta. Ma a'a stazion de Bologna 'rivò la notizia in't'un baleno: "Notizia d'emergenza, movíve co' urgenza: un mato el s'è zùla incoste al tren! un mato el s'è zùla incoste al tren!" |
| Sed dume kuras kuras kuras la lokomotivo kun siblo de vaporo estaĵo ŝajnas ĝi en vivo kaj ŝajnas diri al kurbaj kamparanoj la fajf' difuziĝanta temerara: "Ne estu timaj, fratoj, ĉar kuras mi al fato, triumfu la justico proletara". | Ma intanto 'a core, 'a core, 'a core la locomotiva e la sibila vapore, la par quasi ca la sia viva, e la par dire ai contadini curvi chel fiscio ch'el se spande in aria: "Fradelo non temere ca coro al me dovere! Trionfi la giustizia proletaria! Trionfi la giustizia proletaria! Trionfi la giustizia proletaria!" |
| Ĝi kuras kuras kuras kun pli da forto kaj kuras kuras kuras ĝi al la morto nenio plu povas deteni senliman forton detruantan nur restas la eksplodo kaj poste l' epilogo de l' morto, juĝo egaliganta | E intanto 'a core, 'a core, 'a core sempre più fuga, e 'a core, 'a core, 'a core, 'a core incontro ala morte, e ninte ormai 'l'po tratignere la grande forza distrutrice, se speta solo el schianto e po' ca 'riva el manto dea grande consolatrice, dea grande consolatrice. |
| Rakontas historio pri l' fino de la fakto: devojigita estis maŝin' sur parkad-trakon per sia lasta sufera bleko vulkane la maŝino erupciis eksplodis ĝi al suno vualon sternis fumo post frapego li ankoraŭ plu konsciis | La storia la se conta come ca la finì chea corsa: la machina devià longo na linea morta. Col so' ultimo grido da animale la machina l'erutò lapilli e lava, sciopò incoste al cielo, po' el fumo el sparse el velo: i lo' gà tirà su che ancora el respirava, i lo' gà tirà su che ancora el respirava, i lo' gà tirà su che ancora el respirava. |
| Sed ni daŭrigas pensi pri li ĉe la motoro dum veturigas li plu maŝinon per vaporo kaj ke alvenu ree novaĵ' el tiu speco pri lokomotivo kiel estaĵ' en vivo armil' kugleca kontraŭ maljusteco. | Ma a noialtri se piase pensarlo ancora dedrio d'un motore, finch'el fa corar via la machina a vapore, e ca se riva ancora, un dì, la notizia de na locomotiva, come na roba viva, zulà a bomba contro l'ingiustizia, zulà a bomba contro l'ingiustizia, zulà a bomba contro l'ingiustizia! |
